ОНЛАЙН СЕМИНАР

Ўзбекистон Республикаси Олий суди ва Судьялар олий кенгаши томонидан фуқаролар ва тадбиркорлик субъектларини, шунингдек, давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари ходимларини маъмурий судлар фаолияти ва уларнинг жамиятда қонунийликни таъминлашдаги роли билан таништириш белгиланган. Шунга кўра, Наманган вилоят маъмурий судида видеоконференцалоқа шаклидаги семинар бўлиб ўтди.

Маъмурий судларнинг судьялари, вилоят божхона бошқармаси ва Давлат солиқ бошқармаси ходимлари иштирок этган онлайн тадбирда маъмурий органлар қарорлари ва ҳаракатлари устидан маъмурий судларга мурожаат қилиш сабаблари, бу борада учраётгам муаммо ва камчилакларга тўхталиб ўтилди. Маърузачилар давлат органлари билан муносабатларда маъмурий суд амалиётида қонунларни қўллаш борасида шаклланган тажриба, шунингдек суд амалиётидаги баъзи бир муаммолар ва уларнинг ечими ҳақида фикр-мулоҳаза билдирдилар.

Семинар иштирокчилари мазкур йўналишда ўзларини қизиқтирган саволларга мутахассислардан жавоблар олдилар.

Фаҳриддин Мадраҳимов,

Наманган вилоят маъмурий судининг судьяси

ФАОЛИЯТ ТАҲЛИЛЛАРИ

Маълумки, 2022 йилнинг январь ойидан Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳар судлари судьялари малака ҳайъатлари ҳузурида Судьялар одоб комиссиялари фаолият йўлга қўйилди. Бу бўйича Судьялар олий кенгаши қарори билан “Судьялар одоб комиссиялари тўғрисидаги Низом” тасдиқланди. Мазкур комиссия фаолияти судьялар томонидан Судьялар одоби кодекси қоидалари бузилиши ҳолатлари юзасидан жисмоний ва юридик шахслар мурожаатлари ҳамда оммавий ахборот воситаларида, интернет тармоғида эълон қилинган хабар ва маълумотларни ўз вақтида холис ўрганилишини таъминлашга қаратилган бўлиб, бу борада судьялар малака ҳайъатларига кўмаклашади.

Наманган вилоят судлари судьялари малака ҳайъати ҳузурида ҳам Судьялар одоб комиссияси фаолияти йўлга қўйилган бўлиб, ўзига юклатилган вазифаларни лозим даражада ва ўз вақтида бажарилишини таъминлаш мақсадида турли учрашув ва мулоқотлар ўтказиб келинмоқда.

Хусусан, шу йилнинг октябрь ойи давомида Наманган вилоят иқтисодий судида, Чуст, Янгиқўрғон, Учқўрғон туманларида суд идоралари ходимлари, аҳоли вакиллари иштирокида давра суҳбатлари, турли тадбирлар ташкил этилди.

Уларда судьянинг обрў-эътиборига путур етказадиган, одоб-ахлоқ қоидаларига зид хатти-ҳаракатлари юзасидан жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари ва оммавий ахборот воситалари ҳамда бошқа расмий манбаларда эълон қилинган маълумотлар комиссия томонидан судьяга нисбатан масалани ўрганишга асос бўлиши таъкидлаб ўтилди.

Жўрабек Карабоев,Наманган вилоят судлари судьялари малака ҳайъати ҳузуридаги Судьялар одоб комиссияси раиси

ҲУҚУҚИЙ ТАРҒИБОТ

Жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишда тарғибот тадбирларнинг ўрни муҳим. Шу жиҳатдан Наманган вилояти суд идоралари томонидан ҳам жойларда айни йўналишдаги давра суҳбатлари, очиқ мулоқотлар ўтказиб келинмоқда.  

Фуқаролик ишлари бўйича Чуст туманлараро суди томонидан Чуст туманининг “Пансада” маҳалласида ташкил этилган тадбир ҳам одам савдоси ва коррупцияга қарши курашиш, оилавий ажримларнинг олдини олиш, хотин-қизлар ўртасидаги жиноятчиликка барҳам бериш масалаларига бағишланди. Унда иштирок этган Наманган вилоят судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов хайъати судьялари Алишер Қўчқоров, Раҳмонжон Яхёхўжаев юқоридаги масалалар бўйича Наманган вилояти судлари томонидан олиб борилаётган ишларга тўхталдилар. Хусусан, бугун одам савдоси ва коррупция жиноятига қарши курашиш бутун дунёни ташвишга солаётган муаммо бўлиб, бу борада мамлакатимизда ҳам жиддий чора-тадбирлар белгилаб олингани таъкидлаб ўтилди.

Тадбирда шунингдек, хотин-қизлар ўртасидаги жиноятчилик таҳлил этилиб, бунга кўп ҳолларда оилавий келишмовчиликлар сабаб бўлаётгани таъкидланди. Шундан келиб чиқиб, маҳаллаларда, кенг жамоатчилик ўртасида тушунтириш, тарғибот ишларини ўтказишга келишиб олинди. Тадбир якунида аҳоли вакилларининг суд-ҳуқуқ масалаларига оид саволларига жавоблар берилди.

Соҳиба Юлчиева,

фуқаролик ишлари бўйича

Чуст туманлараро суди раиси

АҲОЛИ МУРОЖААТЛАРИ ЭЪТИБОРДА

“Суд идорасига иши тушган ҳар бир шахс ушбу даргоҳда қонун ва адолат устувор эканига ишонч ҳосил қилиши лозим”. Давлатимиз раҳбари томонидан билдирилган ушбу фикрлар бугун суд идоралари фаолиятида ўзининг яққол тасдиғини топяпти.
Наманган вилояти судлари томонидан жойларда ўтказилаётган сайёр қабуллар натижасида аҳолини ўйлантираётган кўплаб масалалар ижобий ҳал этилмоқда. Ўзбекистон Республикаси Президентининг Норин туманидаги Халқ қабулхонасида бўлиб ўтган бу галги қабулларда ҳам аҳоли мурожаатлари ўрганиб чиқилди.
Сайёр қабулда иштирок этган Наманган вилояти суди раиси Абдурасул Эранов, вилоят маъмурий судининг раиси Зарифахон Қурбонова ҳамда туман-шаҳар судларининг раис ва судьялари фуқароларнинг турли масалалардаги мурожаатларини ўргандилар.
Норинлик Мавлоно Абдуллаев сайёр қабулга бир муаммо билан келди. Унинг таъкидлаши ва Наманган вилоят суди раисига тақдим қилган ҳужжатларига кўра яшаш хонадонини вақтида кадастр рўйхатидан ўтказмаганлиги боис унга нисбатан агентлик ходимлари томонидан 3.000.000 сўм жарима белгиланган. Ҳозирда ушбу пулларни тўлашга имкони йўқлиги, шу боис жаримани камайтириб бериш бўйича амалий ёрдам сўраган. Мазкур мурожаат жойида ҳал этилиб, тайинланган 3.000.000 сўм жарима пули ўн баробарга, яъни 300.000 сўмга камайтириб берилди. Шунингдек, сайёр қабулда жазодан шартли озод қилиш, фуқаролик низоси, автотранспорт воситаси ҳужжатларини олиш, алимент ундириш каби ўнга яқин муаммоли масалалар кўриб чиқилиб, ижобий ҳал этилди.
Бугун суд идоралари фаолиятида асосий эътибор фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатларини ишончли ҳимоя қилиш, одил судловни таъминлаш масаласига қаратилмоқда. Бу жойларда тизимли равишда ўтказилаётган сайёр қабуллар мисолида ҳам ўз ифодасини топяпти. Маъулумот ўрнида айтиш жоиз, жорий йилнинг ўтган 9 ойида Наманган вилоят судларига жами 6567 та мурожаат келиб тушган бўлиб, уларнинг 2689 таси қаноатлантирилган. 3673 та мурожаат бўйича ҳуқуқий тушунтиришлар берилган.


Наманган вилояти судининг
жамоатчилик ва ОАВ билан алоқалар бўлими

ҚУТЛОВ

Умрини эл хизматига бахшида этган инсонлар ҳамиша эъзоз ва эътиборда. Уларнинг босиб ўтган ҳаёт йўллари, тажрибалари эса ёшларга ибрат мактабидир.

Наманган вилояти судининг фуқаролик ишлари бўйича судьяси Муяссар Султонова ана шундай фидойи инсонлардан. Кўп йиллардан буён суд-ҳуқуқ тизимида фаолият олиб бораётган қаҳрамонимиз бугун қутлуғ 60 ёшни қарши олдилар. Шу муносабат билан ўтказилган қутлов тадбирида Муяссар опанинг ҳамкасблари жам бўлдилар. Унда иштирок этган Наманган вилоят суди раиси Абдурасул Эронов Муяссар Султоновани қутлуғ 60 ёш билан муборакбод этиб, жамиятда адолатни қарор топтириш, қонун устуворлиги йўлидаги кўп йиллик меҳнатларини эътироф этди.

Тадбирда шунингдек, Наманган вилояти судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси Абдураҳмон Сафоев, судьялар сўз олиб, Муяссар Султонова узоқ йиллик меҳнат фаолияти давомида юртимиз ривожи учун сидқидил меҳнат қилгани, малакали шогирдлар тарбиялаганини эътироф этдилар.

 

Муҳайё ДЕДАМИРЗАЕВА,
Наманган вилоят судининг судьяси

ҲУҚУҚИЙ ТАРҒИБОТ – ҲУҚУҚИЙ МАДАНИЯТ ОМИЛИ

Жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишда аҳоли ўртасида ўтказилаётган ҳуқуқий тарғибот ишлариниг ўрни муҳим. Шу жиҳатдан Наманган вилоят суд идоралари томонидан ҳам жойларда тарғибот-ташвиқот ишлари олиб борилмоқда. Ана шундай тадбирларнинг навбатдагиси Чортоқ туманида ташкил этилди.

Тумандаги 11-сонли ихтисослаштирилган давлат умумтаълим мактабида бўлиб ўтган учрашув-мулоқотда иштирок этган жиноят ишлари бўйича вилоят суди судьялари Давлатмирза Комилов, Муҳаммадиброҳим Тўланов, Шуҳратжон Қурбонов вояга етмаганлар ўртасда жиноятчиликка қарши курашиш, ёшларни турли ёт оқимлар таъсиридан асраш бўйича фикр-мулоҳаза билдириб, мазкур турдаги жиноятчилик таҳлиллари, уларнинг ҳуқуқий оқибатларига тўхталиб ўтдилар. Бу борада аҳоли вакиллари, ёшларнинг фикр-мулоҳазалари эшитилиб, уларнинг саволларига жавоблар берилди.

Аҳолининг ҳуқуқий маданиятини ошириш ва жамиятда қонун устуворлигини таъминлашга қаратилган тадбирларнинг навбатдагиси куннинг иккинчи ярмида Чортоқ туманидаги “Оқтерак” маҳалласида давом эттирилди. Унда мазкур ҳудуд ва унга ёндош бўлган маҳаллалар фуқаролари иштирок этдилар.

Очиқ мулоқот тарзида кечган суҳбатларда судьялар билан бирга Наманган вилояти прокуратураси бўлим прокурори Ҳусанбой Аҳмаджонов ҳам иштирок этди. Тадбирда фирибгарлик, безорилик, йўл-транспорт ходисалари оқибатида содир этилаётган жиноятлар, диний эктремизм билан боғлиқ жиноий ишлар ҳақида сўз юритилди. Уларнинг оқибатлари ва жабрдийда фуқароларнинг қисмати ҳаётий воқеалар орқали очиб берилди.

Судьялар иштирокида ўтказилаётган бу каби ҳуқуқий тарғибот тадбирларидан кўзланган мақсад битта. Бу ҳам бўлса, аҳолининг ҳуқуқий маданиятини ошириш, юртдошларимиз ўртасида жиноятчилик ва ҳуқуқбузарликларнинг олдини олишга қаратилган.  

ОИЛАЛАР МУСТАҲКАМЛИГИ ЙЎЛИДА

Оилалар мустаҳкамлиги – юрт таянчи. Шу жиҳатдан бугун оилавий низоларнинг олдини олиш энг долзарб масалалардан бирига айланган. Бу борада Наманган вилояти судлари томонидан ҳам бир қатор ишлар амалга ошириб келинмоқда. Хусусан, Наманган шаҳрининг “Олвализор”, “Зарбдор” ва “Лола” маҳалла фуқаролар йиғинларида ўтказилган тадбирларда Наманган вилояти судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси Абдураҳмон Сафоев иштирок этди. Унда никоҳдан ажралиш ҳолатлари, оилада содир этилаётган ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш, хотин-қизларга нисбатан зўравонлик қилганлик учун жавобгарлик ва бундай салбий ҳолатларни бартараф этиш масалалари бўйича аҳоли вакилларига тушунтиришлар берилди.

Асосий қонунимиз  бўлган Конституциямизнинг 63-моддасида оила  жамиятнинг  асосий  бўғини эканлиги ҳамда жамият ва давлат муҳофазасида бўлиш ҳуқуқига эга эканлиги алоҳида эътироф этилган.

Айни жиҳатдан, судлар томонидан никоҳдан ажратиш ҳақидаги ишларни кўришда асосий эътибор ёш оилаларнинг ва вояга етмаган фарзандлари бўлган эр-хотинларнинг никоҳларини мустаҳкамлашга ва уларнинг барқарорлигини сақлаб қолишга қаратилмоқда. Бунинг натижасида эса жорий йилнинг ўтган 9 ойи давомида 200 га яқин ажралиш арафасида турган оилаларни яраштиришга эришилди.

Оилалар мустаҳкамлигига бағишлаб жойларда ўтказилаётган учрашувларда иштирокчиларга мавзулар бўйича вилоят суди томонидан ишлаб чиқилган қўлланмалар тарқатилиб, фуқаролардан келиб тушган оила, никоҳ, алимент, мерос масалаларидаги саволларга батафсил жавоблар берилмоқда.


Тўхтамурод Ражабов,

Наманган вилояти судининг фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати судьяси

Ўрганган кўнгил…

Барчамиз болалигимиздан биладиган бир ҳикоят бор. Қўшнининг уйидан тухум ўғирлаб чиққан болани қўлидагини олган онаси уни эркалаб ўпиб қўяди. Аслида қўллаб-қувватламаган, лекин жиддий чора ҳам кўрмаган. Орадан вақт ўтиб тухум иккитага кўпайган. Кейин яна каттароқ нарса тарбияни тепкилаб хўжаликка кириб келади. Бора-бора қусур илдиз олиб, одат, кўникмага айланади. Шу қадарки, бола ўрганган “ҳунар”исиз туролмайдиган бўлади. Бу нопок йўл уни дор тагига олиб келганда унинг кўзи очилади ва сўнгги тилак сифатида онаси билан кўришади. Фарзандининг афтода ҳолидан бўзлаб турган онаизор боласи томонидан қаттиқ жазоланади.

Ҳаётий кузатувлар ўғирлик иллатини бирдан пайдо бўлмаслигини исботлайди. Оиладаги муҳит, тарбия уни шакллантиради. Беписандлик, лоқайдлик ривож топтиради. Охир-оқибат…

Наманган вилоятидаги ўғирлик жинояти айни куч-қувватга тўлган, катталаримиз таъбири билан айтганда, “тоғни талқон қиладиган” йигит томонидан содир этилди. 23 ёшли Сафаев Умар (исм шарифлар шартли) аввал ҳам ўғирлик қилиб судланган. Ўшанда унга пушаймонлиги, оилавий шароити, ёшлиги, муқаддам судланмаганлиги каби бир қатор асослар билан ишонч билдирилиб, тўғри йўлга ўтиб олиши учун имкон берилган эди. Суд 2 йилу 6 ой муддатга ахлоқ тузатиш ишлари жазоси тайинлаганди. Аммо орадан 4 ойгина муддат ўтиб Умар яна жиноятга қўл урди. Қизиғи шундаки, у ўғирлик жиноятини фирибгарлик билан ҳам амалга оширар, гоҳ алдов, гоҳ яширин тарзда кишиларни қақшатиб, мулкини талон-торож қиларди.

Наманган шаҳридаги “MEN-55” савдо мажмуасига ғараз ният билан кирган У. Сафаев 420.000 сўмлик эркаклар спорт кийими, 380.000 сўмлик “Nike” номли эркаклар спорт оёқ кийимини олиб сотувчининг олдига келади. Гўё шеригини кутаётган киши бўлиб бетоқатланиб ташқари чиқиб келаверади ва охири сотувчига юзланиб, “Шеригим сартарошга кирганди, навбатда туриб қолди чоғи, шундай шуни кўрсатиб келай , майлими?..”, – дея ишончига киради. Дўкон сафида салгина нарида бўлган сартарошхонадан зумда чиқар деган хаёлдами ёки ўта ишониб кетгани учунми сотувчи рухсат бериб юборади ва моллар ҳам, “харидор” ҳам изсиз йўқолади.

Ўз қилмишини фош бўлмаслигига ишонганиданми ёинки, қилаётган иши, келаётган текин даромад завқ берганми, Умар жиноий йўлида давом этади. У шаҳардаги 15-сонли мактабда қоровул бўлиб ишловчи Шокир Усаровга, нуфузли жойда ишлаши, уни тузукроқ ишга жойлаб қўйиши мумкинлигини айтиб бир-икки суҳбатлар қилиб боради. Бунинг учун унинг паспорти лозимлигини айтиб ишончига киради ва Ш. Усаровга тегишли паспортни олиб, унинг 4.000.000 сўм қийматга эга бўлган “ASUS” номли ноутбугини киноларни кўчириб олиш баҳонасида олиб изсиз йўқолади.

Йўлида давом этган У. Сафаев “ЮРА” савдо дўконига бориб сотувчининг ишончига кириб, фуқаро Ш.Усаровга тегишли бўлган паспортни ўзиники деб бериб (шу қадар ишонишганки, паспортни очиб кўришмаган) 475.000 сўмлик кийим-кечакларни олиб чиқиб кетган.

Бундан ташқари Умар бир неча кишини қимматбаҳо қўл телефонларини гаплашиб олиш учун олиб, фирибгарлик билан қўлга киритиб олиб қочиб кетиб талон-торож қилиб юборган.

Шунингдек, у хусусий дўконлардан бирига ғайритабиий равишда кириб, ҳеч ким йўқлигидан фойдаланиб, у ерда бўлган 3.500.000 сўмлик музлатгич, 22.000.000 сўмлик музқаймоқ тайёрлаш аппаратини олиб чиқиб кетган.

У. Сафаевнинг кирдикорлари булар билан тугамаган. Наманган шаҳридаги “Камаро” ҳамда “Азизи” маҳаллаларидаги компьютер ўйинлари мажмуасига кириб 5.580.000 сўмлик бўлган “Play station -4” ўйин мосламаларини (2дона) барча комплектлари билан ғайритабиий равишда олиб чиқиб кетган.

Тўғри йўлдан тойилиб ўзини етук шахс, комил инсон эканлигини унутган У. Сафаевнинг кирдикорларига барҳам берилди. Албатта-да, қай бир жиноят изсиз кетибди-ки, бу ўзгаларнинг мол-мулки ҳисобига кун кўриб, текин даромад топиб юраверса. Қолаверса ўзганинг ҳаққи асло ош бўлмаслиги ҳам бор гап.

Суд бу гал У. Сафаевга жиддий жазо тури белгилади. Унинг қилмишларини адолат тарозисига солиб, 6 йил 6 ой озодликдан маҳрум қилишга ҳукм ўқилди.

Хулоса ҳар бир шахснинг ўзида. Жамият аъзолари сафига битта илми комил, маънан, руҳан ва жисмонан етук шахсни қўшиш ҳар биримиз учун ҳам эзгу мақсад, шундай эмасми?..

Шу мақсадимиз ривожи йўлида нафақат ўзимиз, атрофимиздагилар тақдирига ҳам беписанд бўлишдан сақланайлик. Зотан, юртнинг ҳар бир фарзанди – бизнинг фарзандимиз.

Жамшидбек Маъмуров,

Наманган вилоят суди судьяси 

Skip to content