ФАРЗАНДИНИ ПУЛЛАГАН “ОНА”
Фарзанд Яратган томонидан инсониятга инъом этилган буюк неъмат, мўжиза. Зеро, у билан ҳар биримизнинг бағримиз бутун, хонадонимиз файзли. Аслини олиб қараганда бу ҳаётда барчамиз болам деб яшаймиз, ҳаракат қиламиз. Бу шубҳасиз, болажон халқ эканлигимиздан, ширинтойларимизни суйганлигимиздан далолат. Бироқ, орамизда шундайлар ҳам бор эканки, ўз жигаргўшасини, умрининг мазмуни бўлган фарзандини пуллашга ҳам тайёр. Учқўрғонлик Шаҳло Темирова (исми-шарифи ўзгартирилган) ҳамда унинг онаси Соҳиба Акрамова ана шундайлар сирасидан бўлиб чиқди.
Улар ҳали туғилмаган, ўз жигаргўшалари бўлган норасида гўдакни эҳтиёжлари йўлида бошқа бировга сотиб юбормоқчи, пулламоқчи бўлдилар. Ҳаттоки бу йўлда Шаҳлонинг оналик меҳри ҳам қаҳрга айланди. Пул инсонни ҳар-хил йўлларга бошлайди, деганлари балки шудир.
2021 йилда турмуш ўртоғи билан ажрашган Шаҳло Темированинг уч нафар фарзанди бўлиб, тўртинчи фарзандига ҳомиладор эди. Гўёки қорнидаги гўдак туғилса боқа олмаслигини рўкач қилиб, дугонаси Зилолага бола асраб олмоқчи бўлган оилаларни топишни айтади. Орадан кўп ўтмай дугонаси Нигора исмли аёлга бола керак эканлигини айтиб, у билан Шаҳлони таништириб қўяди. Улар Шаҳлонинг онаси Соҳибанинг уйида кўришиб, она қорнида бўлган 5 ойлик чақалоқ устидан келишиб олмоқчи бўладилар. Бу борада кўпни кўрган Соҳиба норасидани бериш эвазига бир уй олиб беришни айтади. Нигора бунга имкони йўқлигини билдиргандан кейин эса, гўдакнинг нархи туширилади. Бу сафар бола эвазига банкдан олган кредит қарзларини узиш ва 1000 АҚШ доллари миқдорида пул бериш таклиф этилади. Харидор ҳам мазкур шартга кўниб, бир ҳафтадан сўнг келишилган пулнинг ярмини беришини, қолганини эса болани қўлига олганидан кейин олишларини таъкидлайди. Шу тариқа ҳали дунёга келмасданоқ ўз онаси ва бувиси томонидан кераксиз бир буюм каби сотиб юборилаётган норасида гўдак устидан келишувга эришадилар.
Айтилган кун ҳам етиб келиб, Шаҳло Нигора билан учрашади. Боланинг соғломлиги, ривожланиши яхши экани ойдинлашгач, Нигора 500 АҚШ доллари миқдоридаги пулни фарзандфуруш онага тутқазади. Бироқ, туғилмаган жоннинг устидан қилинган савдо охирига етмайди. Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи идора ходимлари Шаҳло Темировани ашёвий далиллар билан қўлга оладилар.
Мазкур қабиҳ иш жиноят ишлари бўйича Учқўрғон туман судида кўриб чиқилиб, ўз жигаргўшасини пулламоқчи бўлганларга тегишли жазо тайинланди.
Шу ўринда бир гап. Ишончимиз комилки, ҳеч бир ота-она жигаргўшасига тикан киришини истамайди. Бирор-бир аёл фарзанди дард чекишини асло хоҳламайди. Аммо бугунги замон, инсонларнинг ҳар бир нарсага енгил-елпи қараши, пул, мол-дунёнинг ортидан қувиши уларни одамийликдан чиқариб, ҳайвон қилмайдиган ишларга қўл уришига сабаб бўляпти. Мазкур мақолада келтирилган ҳолат эса бунга яққол мисол.
Сардорбек Абдусатторов,
Жиноят ишлари бўйича Учқўрғон туман судининг раиси
УЧ АВЛОД УЧРАШУВИ
Жамиятимиздаги барча соҳаларда тарих, бугун ва келажакни ўзида мужассам этган “Уч авлод учрашувлари” маънавий-маърифий тадбирларни ўтказиш яхши анъанага айланди. Мазкур тадбирларда Наманган вилояти суд тизими ходимлари ҳам фаол иштирок этишмоқда.
Наманган давлат университетида бўлиб ўтган ана шундай “Уч авлод учрашуви”да кўп йиллар суд тизимида ишлаган фахрийлар, айни пайтда вилоятдаги маъмурий, иқтисодий судларда фаолият олиб бораётган судьялар ҳамда талабалар иштирок этдилар.
Самимий мулоқот шаклида кечган суҳбатларда суд фахрийси Абдуносир Мўминов ҳаёт тажрибалари билан ўртоқлашиб, иш фаолияти давомида рўй берган эсда қоларли ва ибратли воқеаларни сўзлаб берди.
Учрашувда сўзга чиққан Наманган вилояти судининг судьяси Жўрабек Қорабоев, вилоят маъмурий суди судьяси Умида Нишонова, Наманган туманлараро иқтисодий судининг раиси Аброрбек Каримов юртимизда фахрийларга қаратилаётган эътибор ва ғамхўрлик хақида гапириб, бугунги кунда судьяларга яратилган шарт-шароитлар, имкониятлар борасида алоҳида тўхталиб ўтдилар. Бу ўз навбатида одил судловни таъминлаш, қонун устуворлиги ва адолатни қарор топтиришда муҳим эканини таъкидладилар.
Албатта бундай учрашув-мулоқотлар талаба-ёшларнинг эртанги фаолиятида муҳим аҳамият касб этиб, уларга ўзига хос мотивация бўлиб хизмат қилади.
Наманган вилояти судининг
жамоатчилик ва ОАВ билан алоқалар бўлими
Инсон ҳуқуқларини таъминлаш – конституциявий мажбуриятдир
Президентимизнинг Олий Мажлисга ва Ўзбекистон аҳолисига мурожаатномасини диққат билан кузатдик. Узоқ йиллардан буён суд-ҳуқуқ соҳасида фаолият олиб бораётганим учун мазкур ҳужжатдаги суд-ҳуқуқ тизимида адолат ўрнатиш юзасидан давлатимиз раҳбари томонидан билдирилган фикр ва ташаббуслар катта қизиқиш уйғотди.
Албатта, охирги олти йил ичида мамлакатимизда суд-ҳуқуқ соҳасини янада такомиллаштириш, судлар мустақиллигига эришиш, инсон ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш борасида кўп ишлар амалга оширилди. Бироқ, Юртбошимиз амалга оширилган кенг кўламли ислоҳотларга қарамасдан, ҳозирда ҳам тергов сифати пастлигини, судларда одамларнинг ортиқча овора бўлаётганликларини ҳамда суд қарорларининг ижро этилмай қолаётганлигини, фуқароларга давлат ҳисобидан бепул юридик хизмат кўрсатадиган адвокатларни “электрон танлаш” тизими ҳанузгача ишга туширилмаганлигини танқид остига олди.
Шунингдек, мурожаатномада қисқа муддат ичида ҳуқуқ-тартибот идораларини янгича ишлашга ўргатадиган, одил судлов сифатини оширадиган тизим яратилишини алоҳида қайд этилиб, бунда энг аввало фуқароларнинг судма-суд сарсон бўлиб юришларига барҳам берилиши, вилоят судларининг одил судловга амалга ошириш борасидаги ваколатлари янада кенгайтирилиши, тинтув ўтказиш, телефон сўзлашувини эшитиш ва мулкни хатлашга санкция бериш ваколати прокурордан судга ўтказилиши, бундан кейин мулк ҳуқуқини чеклашга оид ҳар қандай ҳаракат фақат суд орқали амалга оширилиши, суд ишларида қатнашадиган алоҳида прокурорлар корпуси шакллантириши, судлар томонидан жиноят иши фақат айблов хулосаси билан эмас, балки ҳимоячининг фикри билан бирга қабул қилиниши, одил судловни таъминлашда адвокатларнинг ҳуқуқлари ҳам кенгайтирилиши кўрсатиб ўтилди.
Бундан ташқари, мурожаатномада жиноят иши бўйича айбланувчининг ҳимоядан воз кечиши бўйича ҳар бир ҳолат юзасидан прокурор ва суд томонидан синчиклаб ўрганиладиган тизим яратилиши, ҳуқуқбузарлик ва жиноят содир этишда гумон қилинаётган шахсларни вақтинча ушлаб туриш жойларда ҳисобга олишнинг онлайн тизими жорий этилиши ва ушбу жойларда юзни таниб олиш усуналарини ўрнатилиши ва бу орқали инсон ҳуқуқларининг ҳар қандай кўринишдаги бузилишларини олдини олиш таъминланиши алоҳида қайд этиб ўтилди. Ушбу масалаларни тез кунларда ҳал этилиши Ички ишлар тизимидаги шахсларни вақтинча ушлаб туриш жойларида охирги вақтларда учраётган қийноққа солиш ва тазйиқ ўтказиш ҳолатларига барҳам беради.
Мурожаатномада маъмурий судларга ҳоким қароридан норози бўлиб мурожаат қилинганда, ишларни экстерриториал тартибда, яъни бошқа ҳудудда ҳам кўриш амалиёти жорий қилиниши ҳамда мамлакатимизда мулк ва инвестициянинг ҳимоясини янада кучайтириш мақсадида “Халқаро тижорат судини ташкил қилиш бўйича ҳам амалий ишлар бошланганлиги таъкидлаб ўтилди.
Мурожаатномада суд-ҳуқуқ соҳаси бўйича қайд этиб ўтилган ҳар бир йўналишдаги ишларни амалга оширилиши юртимизда инсон ҳуқуқ ва эркинликларини янада ишончли ҳимоя қилинишини таъминлашга хизмат қилади.
Абдураҳмон Сафоев,
Наманган вилояти судининг фуқаролик
ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси